عضو هیات علمی دانشگاه: چگونه می توان بهره وری را در بیمارستان های دولتی افزایش داد؟
به گزارش روابط عمومی ، بهروز پورآقا ، دکترای مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی البرز در مورد اقدامات و شاخص های مهمی که می تواند بهره وری را در بیمارستان های دولتی ایران افزایش دهد، گفت :
برای افزایش بهره‌وری در بیمارستان‌های دولتی ایران که با محدودیت‌های بودجه‌ای، منابع انسانی، و زیرساخت‌های فناوری روبرو هستند، می‌توان مجموعه‌ای از اقدامات شاخص و راهبردی را در سطوح مدیریتی، بالینی، مالی و فناوری به‌کار بست. که به این چند اقدام مهم می توان اشاره کرد:
- استقرار نظام بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد (Performance-Based Budgeting)
- تدوین شاخص‌های عملکردی کلیدی (KPIs) برای بخش‌های مختلف (مانند متوسط طول اقامت، نرخ چرخش تخت، هزینه هر خدمت)
- اتصال تخصیص منابع به میزان تحقق شاخص‌ها
اثر: بهبود کارایی مالی، پاسخگویی و تخصیص بهینه منابع
- پیاده‌سازی هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت (ABC: Activity-Based Costing)
- شناسایی و تحلیل فرآیندهای پرهزینه و کم‌بازده
- محاسبه بهای تمام‌شده واقعی خدمات درمانی
- گزارش‌دهی هزینه‌ها به تفکیک فعالیت، واحد و بیمار
اثر: تصمیم‌گیری بهتر در قراردادهای بیمه‌ای، حذف فعالیت‌های کم‌اثر، قیمت‌گذاری صحیح
- یکپارچه‌سازی نظام اطلاعات بیمارستانی (HIS) و سامانه‌های تحلیلی (BI)
- اتصال HIS با سامانه‌های مالی، منابع انسانی و انبارداری
- پیاده‌سازی داشبوردهای مدیریتی بلادرنگ
اثر: ارتقاء تصمیم‌گیری داده‌محور، کاهش زمان گزارش‌گیری، شفاف‌سازی عملکرد
- اصلاح ساختار نیروی انسانی و بهره‌وری منابع انسانی
- تحلیل بهره‌وری پرسنل با استفاده از نسبت‌های بهینه (مانند پزشک به تخت، پرستار به بیمار)
- نظام ارزیابی عملکرد فردی و گروهی
- آموزش‌های مستمر مبتنی بر نیاز شغلی
اثر: کاهش فرسودگی شغلی، افزایش انگیزش و اثربخشی تیم درمان
- مدیریت مبتنی بر فرآیند و Lean Healthcare
- شناسایی و حذف گلوگاه‌ها و اتلاف منابع در فرآیندهای بالینی و غیربالینی
- کاربرد ابزارهای "کایزن"، "5S"، و "چرخه PDCA"
اثر: تسریع در ارائه خدمات، کاهش خطا و دوباره‌کاری، افزایش رضایت بیماران و کارکنان
- راه‌اندازی نظام ارزیابی و پایش مستمر شاخص‌های کلیدی بهره‌وری
- انتخاب شاخص‌های کلیدی بهره‌وری (KPI) نظیر:
- نرخ استفاده از تخت (BOR)
- میانگین مدت اقامت (ALOS)
- نرخ اشغال تخت در بخش‌های ICU و جراحی
- هزینه به ازای هر بستری
- استفاده از نرم‌افزارهای تحلیلی و داشبورد مدیریتی
اثر: قابلیت مقایسه بین بخشی، بهبود مستمر عملکرد
- توسعه مدل‌های همکاری با بخش خصوصی (PPP)
- بررسی واگذاری خدمات غیربالینی (آشپزخانه، رختشویخانه، پشتیبانی) به بخش خصوصی
- توسعه کلینیک‌های ویژه و درآمدزای مشترک
اثر: کاهش هزینه‌های ثابت بیمارستان، افزایش بهره‌وری سرمایه انسانی تخصصی
- توسعه خدمات سرپایی و مراقبت‌های جایگزین بستری (Day Care, Home Care)
- راه‌اندازی بخش‌های مراقبت روزانه برای جراحی‌های کم‌تهاجمی
- خدمات مراقبتی در منزل برای بیماران مزمن
اثر: کاهش فشار بر تخت‌های بستری، افزایش گردش مالی بیمارستان
- اجرای نظام‌های تشویقی بر مبنای عملکرد پزشکان و پرستاران
- طراحی طرح پرداخت مبتنی بر کیفیت و حجم خدمات
- پرداخت پاداش مبتنی بر رضایت بیمار، کاهش طول بستری و رعایت راهنماهای بالینی
اثر: افزایش بهره‌وری بالینی و کیفیت مراقبت
- استانداردسازی راهنماهای بالینی و مسیرهای مراقبتی (Clinical Pathways)
- تدوین و اجرای Clinical Pathways برای بیماری‌های پرهزینه مانند سکته مغزی، دیابت، سرطان
- کنترل تجویزهای تکراری، آزمایش‌های غیرضروری، مصرف بی‌رویه دارو
اثر: کاهش هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم درمان، ارتقاء کیفیت و یکنواختی مراقبت
نظر دهید